28 sierpnia w podkowiańskim Pałacyku Kasyno odbył się wernisaż wystawy pokonkursowej trzech arcyciekawych projektów Pomnika Bitwy Warszawskiej 1920 r. Pomnik stanąć ma w Warszawie na Placu Na Rozdrożu, wzbogacając widokowo tzw. Oś Stanisławowską, powstałą w drugiej połowie XVIII w.
Konkurs na koncepcję i projekt pomnika – w związku z przypadającą w bieżącym roku setną rocznicą Bitwy Warszawskiej – został już rozstrzygnięty. Wygrał go Mirosław Nizio (z zespołem), współautor koncepcji Muzeum Powstania Warszawskiego i Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Niemniej inne projekty Pomnika Bitwy Warszawskiej 1920 r. miały również bardzo atrakcyjny charakter, o czym naocznie można było się przekonać podczas wernisażu.
Krótki kurs wiedzy
W Pałacyku Kasyno zaprezentowane zostały trzy bardzo różne koncepcje Pomnika, w formie szczegółowych wizualizacji i rysunków projektowych.
O swoich trzech pomysłach na architektoniczno-rzeźbiarskie upamiętnienie Bitwy Warszawskiej opowiadali uczestnicy zespołów projektowych, którzy przybyli na podkowiański wernisaż. Dla słuchaczy był to niewątpliwie krótki kurs wiedzy o tym, jak założenia ideowe, wiedzę historyczną, uczucia patriotyczne przekształcić można w wysokiej klasy architekturę i architekturę krajobrazu, wkomponować w urbanistykę. I jak różnie można rozłożyć akcenty oraz ukazać za pomocą architektury symbole obecne w narodowej świadomości.
Wrota do Europy
I tak zespół w składzie: Jerzy Juczkowicz i Mariusz Zdanowski wykorzystał symbolikę monumentalnej bramy – to „wrota Europy”, których nie udało się przekroczyć armii bolszewickiej. W znanej odezwie do swoich żołnierzy gen. Michaił Tuchaczewski zapowiadał „jeszcze szesnaście wiorst i Europa”, tymczasem dzięki zwycięskiej Bitwie Warszawskiej droga armii bolszewickiej do Europy pozostała zamknięta.
Koncepcja zespołu: Przemysław Wolski, Krystyna Ilmurzyńska, Marek Budzyński, Małgorzata Barlik-Bokowy miała charakter zarazem ekologiczny i symboliczny. Tu motywem przewodnim był cytat z Władysława Reymonta: „(…) szli zaś jak ten bór sosnowy wyrośnięci, śmigli i mocni”, który materializował się w koncepcji pomnika jako kopca ziemnego z rosnącym na nim borem sosnowym. Symbolem Bitwy Warszawskiej miałby tu być „prosty pień sosny wyniosłej i mocarnej”, tak częsty w polskim krajobrazie.
Nogi i męstwo piechura
Zespół: Jacek Walusiak, Stanisław Cukier, Tomasz Lec wykorzystał symbolicznie w swoim projekcie motyw „odciśniętego na ziemi żołnierskiego buta”. Tu projektanci powołali się na słowa zawarte w Rozkazie Operacyjnym będącym ostatnią modyfikacją planu Bitwy Warszawskiej. W dokumencie tym padły słowa: „Nogami i męstwem piechura polskiego musimy wygrać te bitwę”.
Szczegółowe i bardzo ciekawe opisy wspomnianych trzech koncepcji Pomnika Bitwy Warszawskiej 1920 r. opisane są w załącznikach na stronie Centrum Kultury i Inicjatyw Obywatelskich:
Tekst i foto: Sylwia Pańków
Comments are closed.