Czy warto przyjechać do Ursusa, jeśli się tu nie mieszka i nie pracuje? Czy jest tu coś, poza osiedlami mieszkaniowymi i lokalnymi instytucjami, coś co wyróżniałoby go spośród innych dzielnic Warszawy, stanowiło jego tożsamość?
To pytanie zadaje sobie wielu podróżnych spoza tej dzielnicy. Od stycznia bieżącego roku odpowiedź jest pozytywna. Powstała tu bowiem Izba Tożsamości Ursusa. O szczegóły spytałam jej prowadzącą, Agnieszkę Gorzkowską.
Skąd wziął się pomysł założenia Izby Tożsamości Ursusa?
To inicjatywa zastępcy burmistrza Dzielnicy Ursus, Kazimierza Sternika, zrealizowana w porozumieniu z dyrektorem Ośrodka Kultury „ARSUS”, Bogusławem Łopuszyńskim. Zanim odbyło się oficjalne otwarcie w grudniu 2016 roku, trwały wielomiesięczne przygotowania. Odremontowano pomieszczenie znajdujące się w piwnicy, w której odbywały się kiedyś koncerty.
Zakupiono gabloty muzealne, w których wystawiono pierwsze eksponaty i archiwalia od organizacji działających w Ursusie. Pierwszą zbiórkę eksponatów poprzedziły zebrania organizacji ursuskich z władzami dzielnicy i Ośrodka Kultury „ARSUS”. Chciałabym przypomnieć, jako ciekawostkę, że od 1969 roku do lat 90., dokładnie w tym samym miejscu, gdzie dziś funkcjonuje Izba, znajdowało się Muzeum Zakładów Mechanicznych „URSUS”. Można więc powiedzieć, że historia zatoczyła koło.
Które organizacje Was wsparły?
Otrzymaliśmy eksponaty od Ochotniczej Straży Pożarnej w Ursusie, Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych, Koła nr 6 HELENÓW, Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Ursusie, Harcerskiego Kręgu Seniorów w Ursusie, Towarzystwa Uniwersytetu Trzeciego Wieku, RKS „Ursus”, UTS AKRO-BAD oraz Ośrodka Kultury „ARSUS”. W Izbie znajduje się też wystawa z okazji 30-tej rocznicy Czerwca ‘76, podarowana przez IPN oraz wystawa Fundacji Dla Ursusa na temat stanu wojennego w Ursusie. Na uwagę zasługują też reporterskie zdjęcia Ursusa z perspektywy kilkudziesięciu lat, wykonane przez fotografa-legendę: Ireneusza Barskiego. Zbiorów wciąż przybywa dzięki darczyńcom indywidualnym i instytucjonalnym. Niedawno wypożyczyliśmy od Urzędu Dzielnicy Ursus wystawy o rodach Ursusa. Otrzymaliśmy od mieszkańców kilka unikalnych płócien przedstawiających Ursus i fabrykę, wydawnictwa drugoobiegowe, odznaczenia, miniatury ciągników, a nawet wazę ze znakiem firmowym „URSUS” wykonaną w czasach PRL w Fabryce Fajansu Włocławek. Mogłabym jeszcze długo wymieniać.
Do kogo kierowana jest działalność Izby Tożsamości Ursusa?
Do wszystkich, którzy są ciekawi bogatej historii naszego obszaru. Odwiedza nas coraz więcej grup z ursuskich szkół. Zauważyłam, że już niewielu uczniów ma korzenie w Ursusie. Dzielnica Ursus w ostatnich latach odnotowuje wzrost liczby mieszkańców. Osiedla się tu wiele osób, również z innych części Polski. Szczególnie właśnie dla nich stwarzamy możliwość poznania tożsamości miejsca, w którym obecnie żyją.
Co wydarzyło się w ciągu tych kilku miesięcy działania Izby?
Prócz ciągłego pozyskiwania eksponatów, reorganizacji zbiorów w celu uzyskania jak najlepszej przestrzeni wystawienniczej, działalności promocyjnej, już w lutym br. dołączyliśmy do sieci Archiwów Społecznych nadzorowanych przez Ośrodek KARTA, skąd otrzymaliśmy też, po kilku szkoleniach, program do opisu zbiorów archiwalnych oraz do zarządzania nimi. Rozpoczęliśmy też skanowanie dokumentów. Zorganizowaliśmy w Izbie Tożsamości Ursusa pierwszą Noc Muzeów. Włączyliśmy się do pionierskiego w Ursusie projektu „Kulturalnych podwórek”. Napisaliśmy projekt w Budżecie Partycypacyjnym na rok 2018 – zwyciężył w głosowaniu mieszkańców, którym jeszcze raz pragnę serdecznie podziękować. Opowiadaliśmy o historii parafii na terenie dzielnicy podczas tegorocznego Festiwalu Oświatowego Przedszkoli i Szkół z Dzielnicy Ursus. W październiku po raz pierwszy włączyliśmy się, jako jedyna instytucja w dzielnicy, do V Warszawskiego Festiwalu Kultury Bez Barier. W ramach wydarzenia oprowadzaliśmy po opracowanej specjalnie trasie m. in. grupę osób z niepełnosprawnościami.
Jakie są plany na przyszłość?
Wiele zależy od planów i ich realizacji przez władze Dzielnicy Ursus. Za kilka lat Ośrodek Kultury „ARSUS”, zatem i Izba Tożsamości Ursusa, mają zostać przeniesione do nowoczesnego budownictwa. Dobrze zaprojektowana, zgodnie ze standardami, architektura wnętrz stwarza ogromne pole do rozwoju działalności kulturalnej, także muzealnej. Cudownie byłoby, gdyby udało nam się stworzyć ekspozycję stałą, na miarę XXI wieku, niekoniecznie naszpikowaną multimediami, bazując na zbiorach Izby oraz kolekcji po dawnych Zakładach Mechanicznych „URSUS” (nie będącej wciąż własnością Dzielnicy). A nie wybiegając zbytnio w przyszłość, planujemy m. in. spacery z przewodnikami po Ursusie, spotkania, nowe ciekawe wystawy czasowe. Nie chciałabym wszystkiego teraz ujawniać. Zapraszamy serdecznie do Ośrodka Kultury „ARSUS” oraz Izby Tożsamości Ursusa.
Dziękuję za rozmowę i życzę wielu odwiedzających.
***
Zachęcamy do oddawania pamiątek związanych z Ursusem.
Kontakt: agnieszka.gorzkowska@arsus.pl lub tel. 22 478 27 70
Lucyna Dąbrowska
Comments are closed.